Menü

ADS

26 Kasım 2024 Salı

4. Sınıf Sosyal Bilgiler Yaşadığımız Yer Konusu - Doğal Afetler

 DOĞAL  AFETLER

       İnsan etkisi olmadan ,doğanın kendiliğinden oluşturduğu ani ve kontrol edilemeyen olaylara doğal afetdenir. Doğal afetlerin oluşması engellenemez ancak alınabilecek tedbirlerle verdiği zararlar azaltılabilir.
*  Deprem ,             *  Erozyon ,          
*  Sel baskını ,                    
*  Çığ ,           *  Heyelan (toprak kayması),  
*  Yangın ,       *  Tsunami birer doğal afettir.

1 – Heyelan (Toprak Kayması): Eğimli yerlerde aşırı yağışın etkisiyle toprağın kütleler halinde yer değiştirmesine denir. 


*  Eğimin fazla olması ve aşırı yağış heyelanın oluşmasına neden olur.
*  Yurdumuzda en çok Karadeniz Bölgesi’nde görülür.
*  Heyelandan korunmak için ;
   «  Yamaçları ağaçlandırmak ,
   «  Yamaçlarda sekiler(basamaklar) oluşturmak ,
   «  Eğimi fazla olan yerlere yerleşim alanları yapmamak.

2 – Deprem :  Yer kabuğundaki kırılma ya da çökmeler sonucu oluşan sarsıntılara denir. 
        Büyük bir deprem olmadan önce meydana gelen küçük sarsıntılara öncü depremler denir. Büyük bir depremin meydana gelmesinden sonra oluşan küçük depremlere  artçı  depremler  denir. 
Sismoloji :  Depremlerin oluşumunu inceleyen bilim dalına denir.
Sismograf  :  Depremlerin süresini ve şiddetini ölçen alete denir.
Fay :Yer kabuğunda meydana gelen kırıklara denir.
  


      Yurdumuzun büyük bir bölümü deprem kuşağında yer alır. Depremin oluşumunu engelleyemez, zamanını bilemeyiz. Ancak önlem alarak ve deprem sırasında yapmamız gerekenleri bilerek zararlarını azaltabiliriz. 
       Deprem ; sağlam yapılmamış binalara, yollara, tünellere ve köprülere zarar verir. Kimi zaman yer kabuğunda uzun yarıklar ve çatlaklar oluşur. Yerleşim alanları zarar görür. İnsanlar, can ve mal kaybına uğrayabilirler.



       Türkiye’nin  % 96 sı deprem kuşağında bulunmaktadır.       

Deprem  Öncesinde Yapılması Gerekenler

*  Binalar depreme dayanıklı yapılmalıdır.  
*  Binaları ,sert topraklar veya kayalar üzerine yapılmalıdır.
*  Binalar ,betonarme ve ahşaptan yapılmalıdır.
*  Deprem planı hazırlamalıyız. Bu planda güvenli yerleri ve deprem sonrası ,binadan çıkış yollarını belirlemeliyiz. 
*  Sarsıntı anında devrilebilecek kitaplık, vitrin    gibi eşyaları sabit duruma getirmeliyiz.

    Deprem  Çantası
*  Su                           *  Kuru gıda                                                    
*  El feneri                  *  Piller         
*  Makas                  *  Pilli radyo              
*  Sürekli kullanılan ilaçlar               
*  Battaniye                 
*  İlk yardım çantası      *  Bir miktar para       
*  Deprem bilgi kartı         *  Kalem, kâğıt            
*  Düdük

Aile  Afet  Planı
*  Ailemizle bir araya gelerek  Aile Afet Planıhazırlamalıyız.
*  Evimizin bir krokisini çizerek ,çıkış yolu belirlemeliyiz.
*  Afet anında ailemiz yanımızda olmayabilir. Bunun için afet sonrası Buluşma  Yeri  belirlemeliyiz.
*  Afet sonrasında ailemizin yanında değilsek onlarla nasıl haberleşeceğimizi belirlemeliyiz.


Acil  Durum  Bilgi  Kartı
       Afet ya da acil durumlar için ,ailemizin hazırladığı ,üzerinde acil durumlarda yakınlarının adının ve fotoğrafının bulunduğu  Acil Durum Bilgi Kartını  hep üzerimizde taşımalıyız.

Çök  Kapan  Tutun
*  Güvenli bir yer bulup  çök.
*  Başını ve enseni koruyacak şekilde  kapan.
*  Düşmemek için sabit bir yere  tutun.
*  Derin derin nefes alarak sakinleş.
*  Sarsıntı geçinceye kadar olduğun yerde kal.
  
Deprem Sırasında Yapılması Gerekenler
*   Deprem esnasında sakin olun telaşlanmayın.                                                                                                                             
*   Ayakta durmaya çalışmayın. Sağa sola koşmayın.                                                                   
*   Balkona çıkmayın.                                                                
*   Asansöre binmeyin.                                                              
*   Merdivenleri kullanmaya çalışmayın.                                 
*   Pencere ve kapılardan uzak durun.                                     
*   Yere çökün ve kapanarak başınızı kollarınızla koruyun. Depremin bitmesini bekleyin.




Deprem Sonrasında Yapılması Gerekenler
*  Sarsıntı bittiğinde binadan çıkılmalıdır. 
*  Deprem çantası ve kimlik belgesi alınmalıdır. 
*  Yanıcı maddelerle oynanmamalıdır.
*  Deprem nedeniyle bulunduğunuz binayı terk ettik ten sonra, önceden belirlediğiniz toplanma yerine gidiniz.
*  Zorunlu olmadıkça telefonları meşgul etmeyiniz.

3 –  Tsunami
       Deprem sırasında denizde meydana gelen dev dalgalara tsunami denir. 
       Bu dalgaların yükseklikleri depremin büyüklüğüne ve suyun derinliğine bağlı olarak değişir. Özellikle kıyı kesimlerinde yerleşim yerleri zarar görür.

 4 – Çığ : Dik yamaçlardaki büyük kar kütlelerinin aşağı doğru hızla kaymasına denir.
      *  Çığdan korunmak için ;
   «  Yamaçları ağaçlandırmak ,
   «  Yamaçlarda sekiler(basamaklar) oluşturmak ,
   «  Eğimi fazla olan yerlere yerleşim alanları  yapmamak.



       Yurdumuzda en çok Doğu Anadolu Bölgesinde görülür.

5 – Erozyon : Toprağın su, rüzgâr ,buzul gibi doğal güçlerle bir yerden başka bir yere taşınmasına denir. 
       Yurdumuzda en çok görülen doğal afetlerden biridir. Erozyonla her yıl milyonlarca ton toprak akarsularla denizlere taşınmaktadır.
      Toprağın en verimli kısmı ,en üstte bulunan bölümüdür. Tarım için önemli olan bu verimli topraklar erozyonla ,denizlere sürüklenmektedir.

      Erozyondan  Korunma  yolları
*  Çevreyi ağaçlandırmak ,                                             
*  Akarsular üzerine barajlar yapmak ,                                                    
*  Yamaçlarda teraslar (sekiler) oluşturmak .                       
*  Eğimli arazileri eğime dik sürmek ,                                       
*  Rüzgar erozyonuna karşı perdeleme yapmak.

6 – Sel Baskını :  Şiddetli yağışlar  ve eriyen kar suları sonucu akarsuların taşarak geçtiği yerlere zarar vermesine denir. 
       Sellerin nedeni ; insanların araziyi yanlış kullanmaları, ormanların yok edilmesi en önemli etkenlerdir.

       Korunmak için 
*  Çevrenin ağaçlandırılması , 
*  Akarsu ve dere kenarlarına ev yapılmamalıdır.
*  Akarsular üzerine barajlar yapılmalıdır.

7 –  Orman  Yangınları : Doğal ya da insani sebeplerden ortaya çıkan ormanların kısmen veya tamamen yanmasına denir. 

Orman Yangınlarının  Sebepleri

*  Yangınların en önemli nedeni insanların dikkatsizliği ,
*  Yıldırım düşmesi ,
*  Yüksek sıcaklık ,
*  Sönmemiş sigara izmaritleri ,
*  Ormanlara cam ve cam kırıklarının atılması ,
*  Piknikte yakılan ateşin söndürülmemesi ,


*  Çiftçilerin anızları yakmasıdır.

NOT :Bir yangın gördüğümüz zaman 110 yangın ihbar hattına bildirmeliyiz; eğer bu bir orman yangınıysa, o zaman 177 alo orman yangını ihbar hattına bildirmeliyiz.

Doğal Afetler konusu ile ilgili aramalar 
doğal afetler izle youtube doğal afetler nelerdir doğal afetler kısaca doğal afetler görselleri doğal afetler ingilizce doğal afetler video doğal afetler ve doğal afetlerden korunma yolları nelerdir doğal afetler nelerdir ödev

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder